Een aantal weken terug zag ik ze voor het eerst tijdens mijn vakantie aan de Turkse kust. Vrouwen in een boerkini. Ze waren aan het zwemmen in de Middellandse Zee en genoten met volle teugen met hun echtgenoten en kroost van een heerlijk dagje aan het strand. Ik bedacht mij op dat moment dat de boerkini een goed middel is voor deze vrouwen om deel te nemen in de alledaagse activiteiten en te participeren in de samenleving.

Mijn euforisch gevoel duurde niet lang. Enkele weken na mijn vakantie besloot namelijk de burgemeester in Cannes in Frankrijk de boerkini te verbieden. En daarmee werd de aftrap gegeven voor helse discussies over moslima’s die veel (xenofobische) tongen en pennen heeft geprikkeld. De burgemeester vond dat de boerkini niet strookt met de Westerse normen en waarden en concludeerde dat het een uiting van Islamitisch extremisme zou zijn. Zodoende werd naar mijn mening simpele badkleding, die eigenlijk niemand kwaad doet, verboden.

De term is al behoorlijk misleidend. Het impliceert een vergelijking met de boerka, echter is de boerkini een badpak met mouwen, lange pijpen en een hoofddoek waarbij het gezicht en de handen onbedekt worden gelaten. Hoewel ik het zelf niet draag, kan ik mij wel voorstellen dat sommige vrouwen de boerkini een geweldige uitvinding vinden. Het geeft vrouwen die het dragen immers de vrijheid om deel te nemen aan het sociale leven op het strand of in gemengde zwembaden. Overigens staat volgens de Franse Raad van State, die onlangs een oordeel velde over het verbod, het gebruik maken van een boerkini gelijk aan een beroep doen op een van de belangrijkste mensenrechten, namelijk die van vrijheid van religie en van individuele keuzevrijheid.

De discussie omtrent moslima’s is een pijnlijke en complexe. Ook voor mij. Ik draag zelf een hoofddoek en te vaak wordt voor mij bepaald dat ik ‘onderdrukt’ ben en dat ik ‘bevrijd’ moet worden. Uiteraard zijn er helaas ook vrouwen die de hoofddoek niet uit vrije wil dragen, maar zwichten voor de sociale druk of wettelijk gedwongen worden. Echter worden alle hoofddoekdraagsters vaak over één kam geschoren door diegenen die zichzelf als ‘verlicht’ beschouwen. Moslima’s worden per definitie door hen geassocieerd met onderdrukking en daarom hebben zij het gevoel dat wij gered moeten worden. Dit gevoel is gebaseerd op een superioriteitsgevoel ten opzichte van andere culturen. Wij kunnen echter prima voor onszelf opkomen, want ik bepaal zelf welk deel van mijn lichaam ik onbedekt laat. Een grotere vorm van vrijheid bestaat er voor mij niet. Hier kom ik ook altijd voor uit. En met mij andere progressieve moslima’s met een hoofddoek die prima zijn geïntegreerd in de samenleving. Onze strijd is zwaar. Wij blijven ageren tegen stemmen die het zogenaamd voor ons opnemen en ondertussen ons als ‘zielig’ neerzetten. Daarnaast verzetten we ons tegen de paternalistische en patriarchale verhoudingen binnen de gemeenschappen. En we voeren daarbij ook nog een strijd tegen de toenemende xenofobie en Islamofobie die onze participatie in de samenleving bemoeilijkt. Het boerkiniverbod is het ultieme voorbeeld van het laatste. Het is gebaseerd op bepaalde anti-Islam sentimenten en druist in tegen de mensenrechtelijke perspectieven die we in Europa pogen na te leven. En dat allemaal ten koste van een aantal vrouwen die gewoon in een simpele boerkini op het strand willen genieten.

Wat blijft er van een Westerse democratie over, waarin wij mensenrechten hoog in het vaandel hebben staan, als de keuzevrijheid in de privésfeer niet meer centraal staat? En als politici gaan bepalen wat vrouwen wel of niet mogen dragen? Het boerkiniverbod heeft dezelfde aard en strekking als de regels in landen zoals Iran en Saudië-Arabië die vrouwen verplichten om een hoofddoek te dragen waar ik overigens, ondanks het feit dat ik er zelf een draag, ook zeer tegen ben. En dit verbod is tevens te vergelijken met het rokjesverbod in Amsterdam Nieuw-West dat onlangs terecht voor grote ophef zorgde in Nederland. Het gaat mij namelijk om het principe. Vrouwen bepalen zelf wel wat ze willen dragen. Of het nu een alles bedekkende boerkini is of een niets verhullende bikini. Het is onze eigen keuze.

Zehra Sariaslan werkt als beleidsmedewerker bij Atria.