Edinburgh, een modelstad
Edinburgh is de laatste bestemming van Aletta Jacobs en Carel Gerritsen van hun reis door het Verenigd Koninkrijk. Vanuit de abdij in Dunfermline hebben ze niet gekozen voor de snelste weg, maar bleven opzettelijk langs de noordzijde van de rivier Forth fietsen. Uiteindelijk hebben ze de stoompont gepakt om naar de andere kant te varen. De reden hiervoor is het meesterstuk van ingenieurswerk, namelijk Forth Bridge. Deze brug ligt op 15 kilometer van Edinburgh en is een wonderwerk van bruggenbouw in de 19e eeuw, aldus Gerritsen.
De stoompont vaart namelijk vlak naast de brug van de eene zijde der monding van de Forth naar de andere. Ik had reeds zooveel gelezen en overal in Schotland reeds zooveel afbeeldingen der brug gezien, dat mijne verwachting hoog gespannen was. Doch de werkelijkheid overtrof nog hetgeen ik mij had voorgesteld van deze grootste brug ter wereld. De brug is 2500 meter lang, wat op zich zelf al een respectabele lengte is, maar veel meer dan de lengte, imponeeren de beide spanningen.
Aan de oever zijn Jacobs en Gerritsen nog even blijven kijken naar de brug. De stoomboten die er onderdoor varen lijken erg klein in verhouding tot de brug. Sterker nog, een zeilboot met volle zeilen vaart met gemak onder de brug door, en niet eens in het midden, maar aan de lagere zijkant.
Het is niet mogelijk zich een voorstelling er van te maken hoe deze afmetingen er in werkelijkheid uitzien. Eerst wanneer men er langs vaart, begint men er een weinig notie van te krijgen, maar dan wordt men tevens met eerbied vervuld door het genie dat dit wonderwerk ontwierp en voor den bouwmeester, die het tot stand bracht.
Het systeem van de brug is hetzelfde als van de Eiffeltoren en de ontwerpers Fowler en Baker werden bij de opening tot adelstand verheven. Er is geen reiziger in Schotland die het verzuimt om dit werk te gaan bewonderen. Dagelijks komen er groepen toeristen vanuit Edinburgh alleen om de brug te bezoeken, waarna ze weer terug keren naar de stad.
Edinburgh onderscheidt zich van alle andere steden die wij op onze fietsreis bezochten, dat men er binnenrijdt niet langs slecht onderhouden wegen, maar men dadelijk flinke huizen met tuinen er voor en een goede bestrating te genieten krijgt. Het bleek ons trouwens ook bij ons dwalen door de stad, dat er weinig armoede heerscht en dat van de ellende die wij te Glasgow hadden gezien, hier geen spoor te ontdekken viel.
Edinburgh is een modelstad in meerdere opzichten. De brede en ruime straten bieden veel verschillende winkels en hotels. Daarnaast wil Edinburgh graag een stad zijn van het intellect. In de zomermaanden zijn er meerdere initiatieven van professoren die middels voordrachten en andere evenementen proberen om kennis wat betreft maatschappelijke vraagstukken op populaire wijze onder het volk te verspreiden. Onder andere door deze projecten biedt Edinburgh zo enorm veel, dat het lastig is om de stad zo snel weer te verlaten.
Van ons plan om de reis naar Londen langs de oostkust van Engeland per fiets te maken op de wijze als wij langs de westzijde naar boven waren gereden, werd dagelijks een stuk prijsgegeven tot wij ten slotte het geheele plan lieten varen en den nog beschikbare tijd aan uitstapjes in en om Edinburgh besteedden om te eindigen met het besluit, de reis naar Londen maar per spoor af te leggen. Daarmede nemen dus tevens deze reisbrieven een einde, docht het komt mij niet ongewenscht voor deze te besluiten met een resumé, dan anderen, die dergelijke reisplannen zouden willen ondernemen, in staat stelt met de door ons opgedane ervaring hun voordeel te doen.
Dit is het twintigste deel in de serie Tour d’Aletta