Zorgelijk beeld partnergeweld
Het onderzoek Welk geweld telt? Opvattingen van Nederlanders over partnergeweld levert voor het eerst inzicht in hoe Nederlanders aankijken tegen geweld tussen (ex-)partners. Ruim 3.000 Nederlanders zijn gevraagd hoe zij denken over omvang en aard van partnergeweld, maatschappelijke spreiding en morele aspecten. Het onderzoek is uitgevoerd door Atria en Blijf Groep in samenwerking met onderzoeksbureau Motivaction.
- Bijna 1 op de 3 Nederlanders vindt geweld tussen (ex-)partners onder bepaalde omstandigheden acceptabel
- 1 op de 2 Nederlanders kent iemand die te maken heeft gehad met partnergeweld
- 1 op de 20 jongeren vindt verkrachting van een vrouwelijke partner aanvaardbaar
- Mannen zijn toleranter dan vrouwen
Onderzoek welk geweld telt
Samenvatting onderzoek welk geweld telt
Beelden
Nederlanders associëren partnergeweld vooral met lichamelijk geweld (83%), ook in combinatie met psychisch geweld (44%). Die gecombineerde associatie komt vooral voor bij vrouwen. Hoewel uit eerder onderzoek naar voren is gekomen dat het meeste seksueel geweld door een (ex-)partner wordt gepleegd, blijkt in dit onderzoek seksueel geweld als vorm van partnergeweld zelden spontaan te worden genoemd.
Geweld binnen een relatie
In algemene zin zijn bijna alle Nederlanders (90%) het erover eens dat geweld binnen een relatie onaanvaardbaar is. Maar krijgt men concrete situaties voorgelegd, dan verschuiven de grenzen. Uiteindelijk vindt 29% het gebruik van geweld tegen de partner onder bepaalde omstandigheden acceptabel. Dit geldt in bijna alle situaties vaker voor mannen dan voor vrouwen.
Jongeren toleranter
1 op de 20 Nederlanders onder de 25 jaar vindt verkrachting van een vrouwelijke partner acceptabel. Die tolerantie neemt af met de leeftijd. Van de 55-plussers vindt nog maar 1 op de 100 Nederlanders verkrachting van een vrouwelijke partner acceptabel. Over het algemeen vinden jongeren tot 25 jaar vaker dat lichamelijk partnergeweld wordt ‘uitgelokt’, en dat anderen zich hier niet mee moeten bemoeien omdat het een privézaak is.
Verschillen in acceptatie
Gemiddeld 1 ½ tot 2 keer zo veel mannen als vrouwen vinden partnergeweld acceptabel, zowel lichamelijk, psychisch als seksueel geweld. Wanneer wordt gevraagd naar omstandigheden waarin men partnergeweld acceptabel vindt, staan hoogopgeleiden toleranter ten opzichte van geweld met geweld beantwoorden dan middelbaar en laagopgeleiden. Autochtone Nederlanders en Nederlanders met een niet-westerse achtergrond verschillen nauwelijks in hun acceptatie.
Inschattingen over hoe vaak partnergeweld voorkomt
Geweld tussen (ex-)partners is geen abstract begrip voor de meeste Nederlanders. De helft blijkt persoonlijk een of meer slachtoffers te kennen. Uit wetenschappelijk onderzoek in de laatste decennia komt naar voren dat ten minste 1 op de 3 mensen, voornamelijk vrouwen, te maken krijgt met partnergeweld. Het beeld dat de gemiddelde Nederlander heeft komt hierbij dicht in de buurt. Zowel vrouwen als mannen zijn van mening dat lichamelijk partnergeweld overwegend tegen vrouwen voorkomt: partnergeweld tegen mannen wordt meer dan partnergeweld tegen vrouwen met psychisch geweld geassocieerd.
Wat moet er gebeuren?
Atria en Blijf Groep concluderen uit het onderzoek dat partnergeweld nog steeds een omvangrijk probleem is en bepleiten diverse maatregelen gericht op deskundigheidsbevordering, voorlichting en kennisontwikkeling in de toekomst. Het feit dat jongeren relatief tolerant staan tegenover vormen van geweld tussen (ex-)partners roept de vraag op of er een risico is op toename in de toekomst. Hulp in gezinnen en interventies gericht op jongeren zijn urgent om te voorkomen dat dit zich voortzet in volgende generaties. Vervolgonderzoek is noodzakelijk om te toetsen of beoogde veranderingen worden bereikt en te analyseren welke verbeteringen nodig zijn.
Uitvoering van het onderzoek
Het kwantitatieve onderzoek is online uitgevoerd onder 3.131 respondenten door het onafhankelijk onderzoeksbureau Motivaction. De resultaten voor het Nederlands publiek zijn representatief op de kenmerken leeftijd, geslacht, opleiding, regio, etniciteit. Aanvullend is kwalitatief onderzoek uitgevoerd door midden van vier focusgroepen om indicaties te verzamelen voor de duiding van de uitkomsten.
