Europese lidstaten moeten meer doen om slachtoffers van geweldsmisdrijven te beschermen, aldus FRA, het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten. FRA deed onderzoek naar de naleving van slachtofferrechten in Duitsland, Frankrijk, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal en het VK. Onderzocht is of slachtoffers van geweldsmisdrijven de juiste informatie, ondersteuning en bescherming krijgen. En of zij in staat worden gesteld om deel te nemen aan het strafproces.

Vier rapporten

Atria en Art.1, kenniscentrum discriminatie Nederland, hebben meegewerkt aan de rapporten en de situatie in Nederland onderzocht. In dit onderzoek zijn zowel de perspectieven en ervaringen van slachtoffers van geweldsmisdrijven, als die van hulpverleners, advocaten, de politie, officieren van justitie en rechters, meegenomen. In de vier rapporten over ‘Gerechtigheid voor slachtoffers van geweldsmisdrijven’ signaleert FRA tekortkomingen in het Europese rechtssysteem. Elk rapport heeft een andere focus en kijkt naar de toegankelijkheid van het rechtssysteem. Een van de rapporten gaat over vrouwen als slachtoffer van huiselijk geweld.

FRA roept op tot actie van de politie, hulpdiensten, openbare aanklagers en rechtbanken in de onderzochte landen. FRA-directeur Michael O’Flaherty:

Te veel slachtoffers van geweldsmisdrijven worden niet betrokken bij strafrechtelijke procedures. Het is onze plicht om hun rechten veilig te stellen. We moeten hen beschermen tegen secundaire victimisatie. En we moeten waarborgen dat ook zij deel kunnen nemen aan het herstel van het onrecht dat hun is aangedaan.

Praktische oplossingen

De onderzoeken bevatten tevens praktische oplossingen aan beleidsmakers om slachtoffers beter te kunnen helpen en te beschermen. Hierbij gaat het onder meer om:

• Doeltreffendere en bredere hulpverlening om een partiële aanpak bij hulpverlening tegen te gaan.
• Betere coördinatie tussen politie en hulpverleningsdiensten voor snelle en effectieve doorverwijzing.
  Lidstaten moeten ook voorzien in voldoende personeel en financiële middelen voor deze hulpverlening. Dit omvat gratis juridische bijstand, begeleiding en advies over slachtofferrechten.
• Meer bescherming tijdens de rechtszaak om verder trauma te voorkomen bij een nieuwe confrontatie met de dader.
  Er moeten maatregelen worden getroffen om daders en slachtoffers van elkaar te scheiden.
• Betere politiebescherming.
  De politie en rechters moeten vrouwen die bang zijn voor nieuw geweld door hun partner beter beschermen. Zij moeten systematisch gebruikmaken van een straatverbod en een rechterlijk contactverbod.
• Betere compensatie voor slachtoffers voor het geleden onrecht.
  Slachtoffers informeren over hun recht op compensatie van daders en van de overheid. Rechters bijbrengen dat compensatie een belangrijk deel uitmaakt van het vonnis voor daders.
• Rehabiliteren van daders via antigeweldstrainingen, reclassering en bemiddeling tussen het slachtoffer en de dader.
• Opleidingen voor personeel van politie en justitie ter bevordering van begrip en inlevingsvermogen bij het omgaan met slachtoffers.
  Dit helpt de rechtbanken en de politie om de rechten van slachtoffers beter te herkennen. Zorgverleners moeten opgeleid worden om misbruik te herkennen en ertegen op te treden. De politie moet voorgelicht worden over het belang van ingrijpen om te voorkomen dat vrouwen opnieuw slachtoffer worden van geweld door hun partner.

Alle rapporten zijn te downloaden via de website van FRA