Van 9 tot 20 maart 2020 zou op het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York de 64e zitting van de Commission on the Status of Women (CSW) plaatsvinden. Tijdens de vergadering zou de verwezenlijking van het Beijing Platform for Action (BPfA) geëvalueerd worden. Het BPfA is dé VN blauwdruk voor vrouwenrechten en gendergelijkheid waaraan 189 lidstaten zich tijdens de Vierde Wereldvrouwenconferentie committeerden. Het bestaat dit jaar 25 jaar. De vergadering is echter op advies van Secretaris-Generaal António Guterres tot nader order uitgesteld, vanwege de wereldwijde uitbraak van het coronavirus.

Procedurele vergadering

Op 9 maart is alleen een procedurele vergadering gehouden. Hier is het uitkomstdocument van  CSW64, de Politieke Verklaring, door de lidstaten aangenomen. Er vindt dus geen algemeen debat plaats en alle side events zijn geannuleerd.

WO=MEN en Atria zijn zoals elk jaar verantwoordelijk voor de coördinatie van de input van het Nederlands maatschappelijk middenveld aan de regeringsdelegatie voor CSW. En dit jaar voor de andere Beijing+25 meetings. Hiertoe zijn op 30 januari j.l. NGO-aanbevelingen aangeboden aan de Nederlandse regeringsdelegatie die zou afreizen naar New York voor de onderhandelingen.

Uitstel of afstel? Zorgen bij het maatschappelijk middenveld

Onduidelijk is nog of de CSW op een ander moment plaatsvindt. Of dat de aanname van de Politieke Verklaring geldt als afgeslankte versie van de CSW en dat daarmee de zitting gesloten is. In het laatste geval komt dit de inclusiviteit niet ten goede. De CSW zou hiermee gereduceerd zijn tot een onderonsje tussen New Yorkse diplomaten. Zonder de stem van het maatschappelijk middenveld. Zeker in het Beijing+25 jaar, waarin de balans wordt opgemaakt m.b.t. de wereldwijde voortgang en noodzakelijke vervolgstappen op gendergelijkheid, zou dit een kwalijke zaak zijn. Bovendien zou het een gevaarlijke precedent scheppen in de huidige tijd van genderbacklash, die regressieve krachten binnen de VN – o.a. Rusland, Saoedi-Arabië en het Vaticaan – in de hand zou werken.

Alternatieve Verklaring

Om deze reden heeft de Women’s Rights Caucus (WRC) een Feministische Verklaring opgesteld, als alternatief voor de Politieke Verklaring, die zij beschouwen als te weinig ambitieus. De WRC is een collectief van meer dan 200 gelijkgezinde gendergelijkheidsorganisaties van over de hele wereld die tijdens CSW actief zijn bij de VN. Atria maakt hier deel van uit. In de persverklaring roept de WRC de VN op tot de organisatie van een CSW-sessie op een later moment dit jaar. Atria heeft de verklaring medeondertekend. Ondertekenen kan nog via deze link.

In geval van uitstel

Wanneer een uitgestelde CSW zitting zou moeten plaatsvinden is nog onduidelijk. Genoemd wordt het High Level Multi Stakeholder evenement Beijing+25 in New York eind juli. Ook de Gender Equality Forums in Mexico-Stad (mei) en Parijs (juli) zouden een optie kunnen zijn.
Duidelijk is in ieder geval dat ook als er een alternatieve CSW-zitting komt, CSW aan inclusiviteit inboet. Voor veel NGO’s geldt dat zij de reis niet op een ander moment kunnen maken omdat ze hiervoor geen financiering hebben. Veel organisaties kunnen het hotel en de vliegtickets die ze al voor maart geboekt hadden, niet kosteloos wijzigen en/of annuleren zonder formeel negatief reisadvies.
WO=MEN en Atria roepen daarom de Nederlandse overheid op het maatschappelijk middenveld te ondersteunen. Bijvoorbeeld door de VN op te roepen te bemiddelen of te faciliteren dat maatschappelijke organisaties ook op afstand kunnen participeren.

Beijing+25 programma

Jaarlijks wordt tijdens een zitting van de CSW  de balans opgemaakt van de implementatie van het BPfA op een prioriteitsthema. Het proces in de aanloop naar en tijdens de 64e zitting van de CSW is anders dan normaal. Zo zijn er dit jaar geen Agreed Conclusions, maar is er nu de Politieke Verklaring, die al voor de start van de CSW was uitonderhandeld.

Op het programma dit jaar staan tevens twee Generation Equality Forums op 7- 8 mei in Mexico en 7-10 juli in Frankrijk. Hier komen de hoofdaanbevelingen van vrouwenrechtenorganisaties voor verdere implementatie van het BPfA wereldwijd aan de orde. Deze worden tijdens de Algemene Vergadering van VN in het najaar van 2020 aan de staatshoofden gepresenteerd. Het is, zoals gezegd, nog onduidelijk of deze bijeenkomsten wel kunnen doorgaan. En of één ervan kan worden gecombineerd met een uitgesteld CSW-programma.