Shaktie Rambaran Mishre is bestuursadviseur, vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen van Univé Het Groene Hart en bestuursvoorzitter van de Pensioenfederatie.

Kun je kort vertellen wie je bent en wat je precies doet?

Ik ben Shaktie Rambaran Mishre, moeder van twee jongens van vier en zes, docent, vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen van Univé Het Groene Hart en bestuursvoorzitter van de Pensioenfederatie. De Pensioenfederatie behartigt de belangen van bijna alle pensioenfondsen in Nederland en daarmee ook van hun deelnemers: de gepensioneerden, maar ook alle mensen die in dienst zijn en voor hun pensioen sparen of de mensen die gewerkt hebben en ergens nog een spaarpot hebben staan. Samen zijn zij goed voor ruim 1300 miljard euro.

In mijn rol als bestuursvoorzitter houd ik me bezig met onze strategische visie, hoe ziet de wereld van pensioenen er over 10 jaar uit en wat moeten we nu doen om ons daarop voor te bereiden? Hoe ziet de wereld vandaag eruit? Wat komt er op ons af qua wet- en regelgeving? We zijn gesprekspartner, van de politiek, de SER, vakbonden, toezichthouders en andere stakeholders. En daarnaast leid ik de vergaderingen van het bestuur. Heel divers, dus.

Ik heb een brede interesse en houd van reizen en verschillende culturen. Ik heb in Rotterdam Nederlands Recht en Bedrijfskunde gestudeerd en in Australië mastervakken Psychologie. Daarin ben ik me altijd blijven ontwikkelen. Ik heb een passie voor sociale psychologie en gedragseconomie. Na mijn studies heb ik op Curaçao in de advocatuur gewerkt. Ik heb vervolgens ruim tien jaar bij KPMG gewerkt zowel in Nederland als op de Caribische eilanden, in Suriname, in New York en in Parijs. Sinds 2015 ben ik zelfstandig adviseur voor bestuurders en commissarissen.

Wat zijn de cruciale stappen in je loopbaan geweest?

Ik ben eigenlijk zowel in mijn studie als in mijn werk en nevenfuncties nooit zo bezig geweest met cruciale stappen. Ik heb altijd gedaan wat ik leuk vond en waar mijn interesse lag, en vervolgens ervoor gezorgd dat ik dát echt goed deed. Ik geloof dat wanneer je doet wat je echt leuk vindt en waar je echt goed in bent, je met plezier net even die extra effort levert die nodig is om je te onderscheiden en ook om qua loopbaan te groeien.

Ik was in die tien jaar KPMG nooit bezig met wel of niet partner worden, maar wél met mooie opdrachten, goede klantrelaties en inhoudelijke verdieping. Daardoor ben ik snel gegroeid en heb ik me ook goed kunnen ontwikkelen in mijn vak, de financiële sector, haar eigenschappen, de spelers en ook de regelgeving goed leren kennen. Daarmee heb ik –terugkijkend– een mooie basis gelegd voor al het werk dat ik na mijn KPMG tijd gedaan heb, waaronder ook mijn huidige functie.

Ben je grote obstakels tegengekomen tijdens je loopbaan? En hoe ben je daarmee omgegaan?

Obstakels zijn een beetje onderdeel van het leven, maar de vraag is hoe je daarmee om gaat. Het gezegde If life brings you lemons, make lemonade is wel een beetje hoe ik in het leven sta. Ik kan niet echt grote obstakels noemen, maar dat is misschien ook hoe je het zelf ziet.

Hebben bepaalde gebeurtenissen in je privéleven je loopbaan beïnvloed? Op welke manier?

Toen ik moeder werd, werkte ik nog bij KPMG aan de bovenkant van de organisatie. Vanaf dat mijn jongste acht maanden oud was en ik net mijn eigen bedrijf had opgericht, draag ik de dagelijkse zorg van mijn twee zoontjes alleen. Ik heb daardoor andere keuzes moeten maken, omdat ik er voor hen wilde zijn.

Dat was niet altijd makkelijk, maar ik ben wel heel trots op hoe de jongens zich ontwikkeld hebben.

Het geeft je ook een houding van ‘kom maar op, het lukt me wel’.

Bij een bepaalde fase in je leven kan een ander type werk passen. In de pensioensector heb je veel bestuurs- en toezichtfuncties: inhoudelijk diverse rollen op niveau, die vaak ook in minder dagen per week kunnen. Dus voor de vrouwen die zich afvragen of het mogelijk is: ik doe het ook, en het lukt. Natuurlijk is het wel hard werken. Soms zit ik op een dag ’s ochtends bij de minister aan tafel, leid daarna een workshop en sta kwart voor drie op het schoolplein.

Wie heeft je gesteund, aangemoedigd en/of gestimuleerd tijdens je loopbaan?

Mijn ouders en mijn broer staan met stip op nummer 1. Zij hebben mij in elke fase van mijn leven, van de bassischool tot nu, gesteund in alles wat ik doe. Een deel van mijn identiteit en mijn kijk op het leven zijn door hen gevormd en zij zijn nu nog steeds mijn klankbord. Ze zijn kritisch, maar altijd met positieve intenties.

Daarnaast denk ik dat moeders een heel belangrijk rolmodel voor hun dochters zijn.

Mijn moeder is een enorm sterke vrouw en kijkt altijd positief naar dingen. Ze weet van aanpakken en staat altijd voor anderen klaar. In haar werk, maar ook als echtgenote en moeder. We hebben gemeen dat we beiden van wiskunde houden. Ik heb wel eens een award gewonnen en die heb ik ook aan haar opgedragen, omdat ik van jongs af aan heb gezien hoe zij werk en moeder zijn altijd combineert. Ik leg nu ik moeder ben andere accenten, maar ik haal daar wel veel inspiratie uit.

Heb je rolmodellen?

Ik heb niet echt specifiek iemand als rolmodel, wel veel mensen waarvan ik denk: ‘wauw, dat doet ze goed’. Het maakt me trots om andere vrouwen te zien excelleren. Ik vind het mooi dat iemand die op een stevige positie zit nog steeds heel authentiek is. En zichzelf durft te zijn in de rol die ze heeft. Down to earth. Koningin Máxima, bijvoorbeeld. Aan de ene kant heeft ze de allure van een echte koningin, maar tegelijkertijd staat ze dichtbij de mensen. En ook zij is ‘gewoon’ echtgenote en werkende moeder.

Vind je het belangrijk dat er veel vrouwen in topposities zitten?

Het gaat in mijn visie om een gezond evenwicht tussen feminiene en masculiene waarden.

Vrouwen hebben over het algemeen meer feminiene waarden, zoals mensgerichtheid, samenwerking, risico-avers of lange termijngerichtheid. Dat zijn eigenschappen die de financiële sector goed kan gebruiken. In veel topfuncties hebben de afgelopen decennia juist masculiene waarden geregeerd. Nu is er meer een balans en ook daardoor betere besluitvorming. Maar uiteraard kan het nog beter.

Heb je nog tips voor vrouwen die die keuze zouden willen maken?

Denk in mogelijkheden en stel jezelf drie vragen: 1) wat is je passie, 2) wat zijn je competenties, en 3) welke waarde kan je met die combinatie toevoegen? Waar die drie elkaar overlappen, daar moet je zitten. Je kan bijvoorbeeld heel goed zijn, maar als het voor niemand waarde toevoegt, zal je er niet zo snel je brood mee kunnen verdienen. Als je ergens heel goed in bent, maar het met tegenzin doet, houd je het ook niet lang vol. Gedurende je loopbaan kun je dat steeds afvragen: zit ik op dat snijvlak? En op het moment dat dit niet meer geldt, is het tijd je te bedenken of je nog op de juiste plek zit en of je je niet moet gaan oriënteren op iets nieuws.

Wat maakt dat je vandaag bent wie je bent en doet wat je doet?

Ik denk toch mijn karakter. Ik maak makkelijk contact en bouw goede en langdurige relaties met mensen. En dat is zakelijk en privé een belangrijke factor in mijn leven geweest. Ik zei laatst tegen een vriendin: ‘waar heb ik dat fijne netwerk om me heen toch aan verdiend?’ En toen zei ze: ‘precies daaraan, dat je jezelf dit afvraagt’. Dat je niet een relatie aangaat met een doel, maar dat je er gewoon oprecht in zit. Dat voelen mensen en krijg je ook weer terug. En natuurlijk je werk goed doen. Dat klinkt heel simpel, maar je kunt nog zo leuk en aardig zijn – als je je werk niet goed doet, schiet het ook niet op.

Werk.en.de Toekomst zet zich in voor het doorbreken van genderstereotypering in het onderwijs en op de arbeidsmarkt en het verbeteren van de mogelijkheden om werk, zorg en leren met elkaar te combineren. Een samenwerking van Atria, Emancipator, Nederlandse Vrouwen Raad en VHTO.