Genderstereotypen zijn de belangrijkste oorzaak van genderongelijkheid. In het onderzoek Tegen de (gender)stroom in staan mensen die een ‘counterstereotiep’ levenspad bewandelen centraal. Denk aan brandweervrouwen en huisvaders.

• Hoe zijn zij tot deze keuzes gekomen, en hoe houden zij die vol?
• Wat zijn de uitdagingen die zij tegenkomen?
• En hoe gaan zij daarmee om of overwinnen zij die?

Lees het rapport Tegen de (gender)stroom in

Jason (27 jaar), een man, werkzaam in de kinderopvang

“Ik ben heel tevreden waar ik nu sta en waar ik nu werk. Het is niet makkelijk als man in de kinderopvang, bepaalde keuzes die je maakt… Ik laat mij niet terugdeinzen. Ik ken ook een collega die zegt van “Ik ga maar niet te groot op mijn LinkedIn zetten dat ik werk als man in de kinderopvang”. Terwijl ik denk: ik werk er gewoon, klaar. Op de werkvloer zijn er veel vrouwen. Ik zou het de kinderen gunnen dat zij meer diversiteit zien dan dik, dun, groot, klein, van het buitenland afkomstig, maar ook man, vrouw. Zeker weten.”

Jason vertelt in bovenstaand citaat hoe lastig, maar ook hoe belangrijk het is dat er mannen in de inderopvang werken. Het geeft voldoening, omdat het past bij zijn interesses en talent. Het is ingewikkeld, want er heerst een stigma op mannen die willen zorgen. Het is van belang, omdat kinderen een veelzijdiger beeld krijgen van ‘de man’: namelijk als iemand die zorgzaam is.

Tegen de stroom in zwemmen

Jason’s overpeinzing illustreert een centrale paradox in dit rapport. Er is enerzijds een duidelijke maatschappelijke behoefte aan diversiteit en inclusiviteit, zodat mensen op vrije wijze invulling kunnen geven aan hun werkende, lerende en zorgende leven – ook als dit tegen de gevestigde normen in gaat. Anderzijds stuiten mensen die counterstereotiepe keuzes maken, en daarmee tegen de stroom in zwemmen, op zoveel obstakels dat de vraag rijst hoe het hen lukt om deze keuzes te maken en vol te houden.

Hoe maken mensen counterstereotiepe keuzes in hun lerende, werkende en zorgende leven?

Zijn zij eigenzinnig, koppig en non-conform van karakter? Of hebben zij een maatschappelijke positie die hen sterkt om tegen de stroom in te zwemmen? Welke middelen hebben mensen die counterstereotiepe levenspaden bewandelen om dit te doen? In dit rapport zoeken wij naar een antwoord op deze vragen, door specifiek te kijken naar personen die in hun lerende, werkende en/of zorgende leven een counterstereotiepe rol of functie vervullen.

• Hoe zijn deze mensen hiertoe gekomen?
• Welke obstakels kwamen zij tegen door counterstereotiepe keuzes
• Welke middelen en strategieën hebben zij om obstakels te overwinnen?

Stimulerende omstandigheden

De analytische focus in dit onderzoek ligt op de omstandigheden die stimulerend zijn geweest voor het maken van counterstereotiepe keuzes op het gebied van onderwijs, arbeid en (privé)zorg.

• Zijn de participanten in dit onderzoek bijvoorbeeld geïnspireerd geraakt door positieve rolmodellen? Zo ja, wat zijn of waren dit voor personen?
• Welke uitdagingen komen mannen en vrouwen die een counterstereotiep pad bewandelen tegen in hun lerende, werkende en zorgende leven?
• Welke coping strategies hanteren personen in het omgaan met uitdagingen in hun lerende, werkende en/of zorgende leven?
• Hoe hangen bepaalde barrières, of middelen om deze te overwinnen, samen met achtergrondkenmerken als etnische/culturele achtergrond, seksuele oriëntatie of opleidingsniveau?
• En  hoe geven de personen in dit onderzoek zelf betekenis aan hun levensloop en hun eigen positie?

Belangrijkste bevindingen

Naast het uitgebreide rapport hebben we een praktische gids gemaakt voor het inzetten van maatregelen en beleid die ruimte creëren voor keuzes die tegen de gendernormen in gaan. Hierin zetten we kort de bevindingen van het onderzoek op een rij en geven we aanbevelingen aan de overheid, het onderwijsveld, werkgevers en interventieontwikkelaars. De focus ligt op omstandigheden die stimulerend zijn voor het maken van counterstereotiepe keuzes in onderwijs, arbeid en (privé)zorg. In het bijzonder wordt het belang van rolmodellen voor het maken van counterstereotiepe keuzes onderstreept.

Lees de 6-pager Tegen de (gender)stroom in

Werk.en.de Toekomst

Deze factsheet is een uitgave van Werk.en.de Toekomst. Dit partnerschap zet zich in voor het doorbreken van genderstereotypering in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. En voor het verbeteren van de mogelijkheden om werk, zorg en leren met elkaar te combineren.

Lees verder

• Literatuurstudie Genderstereotypen
• Factsheet genderstereotypering in werk, zorg en onderwijs
• Bekijk ook het filmpje Uit het keurslijf!

Beeld: Deef idee + beeld