Nederland stijgt op internationale ranglijst emancipatie
De Global Gender Gap Index die afgelopen week verscheen laat een lichte stijging zien voor Nederland: van de 14e (vorig jaar) tot de 13e plaats op een totaal van 145 landen. Het verschil in uurloon en in gemiddeld inkomen tussen vrouwen en mannen is iets kleiner geworden. Toch is de inkomenskloof nog lang niet gedicht. Daarnaast stagneert de deelname van vrouwen in de politiek. Koplopers op de ranglijst zijn de Scandinavische landen IJsland, Noorwegen, Finland en Zweden.
Het World Economic Forum (WEF) geeft met de GGG index jaarlijks een overzicht van de (on-)gelijkheid tussen vrouwen en mannen op vier terreinen: economische en politieke participatie, onderwijsdeelname en gezondheid. Op de laatste twee gebieden is er in Nederland nauwelijks nog sprake van ongelijkheid, net als in veel andere landen.
Twee passen vooruit en één achteruit
Op het gebied van economische participatie ligt gendergelijkheid in Nederland nog ver weg: een score van 0,732 op een schaal van 0 (ongelijkheid) tot 1 (gelijkheid) laat zien dat 73,2% van de genderkloof is gedicht. Vorig jaar was de score 0,711. Een van de oorzaken van deze lichte verbetering betreft de onderliggende indicator voor de loonkloof (het uurloon voor gelijk werk van vrouwen ten opzichte van mannen): dit percentage steeg van 67% naar 71%. Overigens zijn deze percentages afkomstig uit een enquête onder werkgevers, wat de betrouwbaarheid ervan ter discussie stelt.
Ook het verschil in gemiddeld jaarinkomen is afgenomen. Vorig jaar verdienden vrouwen nog gemiddeld 70% van het jaarinkomen van mannen, dit jaar steeg dit percentage naar 77%. Niet verwonderlijk, aangezien de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van vrouwen is toegenomen en van mannen is afgenomen.
Naast vooruitgang is er ook sprake van achteruitgang. Op het gebied van politieke participatie is 40,1% van de genderkloof gedicht, terwijl dit een jaar geleden nog 41,2% bedroeg. Deze teruggang wordt veroorzaakt een daling van het aandeel vrouwen in de Tweede Kamer.
‘Mismatch’
Op wereldschaal meldt het WEF een langzame verbetering in de laatste tien jaar. De genderkloof is 4% kleiner geworden. Met de toegenomen gelijkheid in onderwijsdeelname (waar inmiddels 95% van de genderkloof is gedicht) stelt het WEF de ‘mismatch’ tussen onderwijs, arbeid en leiderschap aan de kaak. Terwijl in 97 landen meer vrouwen dan mannen de universiteiten bevolken vormen vrouwen in slechts 68 landen de meerderheid van de geschoolde arbeidskrachten en zijn er slechts 4 landen waarin vrouwen meer leidinggevende functies bekleden dan mannen.
Gender Equality Index
Eerder dit jaar verscheen de tweede editie van de Gender Equality Index (GEI) van de Europese Unie. Deze index bevat meer domeinen en een groter aantal indicatoren dan de GGG index. Dit is mogelijk omdat in Europees verband meer gedetailleerde en geharmoniseerde indicatoren beschikbaar zijn. Aan de andere kant zijn enkele indicatoren van de GGG index afwezig in de GEI, zoals de sekseverhouding van pasgeboren baby’s. Dit komt omdat de GEI aansluit bij de Europese beleidscontext, waarbinnen deze indicatoren minder relevant zijn. Op de Europese ranglijst bezet Nederland de vierde positie.