Alle acties van de feministische actiegroep Dolle Mina op een rij: vanaf januari 1970 tot en met 1978. Klik op de links om de foto’s, affiches en boeken te bekijken!

Wil je op school aan de slag met Dolle Mina? Bekijk dan ons onderwijsprogramma De lessen van Dolle Mina.

Januari 1970

• 23 januari 1970: Eerste Dolle Mina actie. 20 Dolle Mina’s, waaronder 5 mannen, bezetten kasteel Nijenrode, het opleidingsinstituut voor managers, als protest tegen het feit dat er geen vrouwen werden toegelaten op deze opleiding.
• 23 januari 1970: Corsetverbranding bij het standbeeld van Wilhelmina Drucker in Amsterdam.
• 24 januari 1970:
  • Dolle Mina trekt op naar het Amsterdamse stadhuis met een waarschuwing voor de daar aanwezige bruiden, voor de slavinnenrol die ze als huisvrouw moeten vervullen.
  • De Amsterdamse herentoiletten – de zogenaamde ‘krullen’ – worden symbolisch afgezet met roze linten, als protest tegen het gebrek aan openbare damestoiletten.
  • Dolle Mina houdt een actie voor meer crèches op het Beursplein in Amsterdam.
  • Oproep op televisie tot kookstaking.
• 29 januari 1970: Verstoring van een Miss-verkiezing in Utrecht.
• 30 januari 1970: Actie voor meer crèches in Utrecht.
• 30 januari 1970: Actie voor meer crèches in Amsterdam: een groep werkende moeders protesteren voor het Stadhuis tegen de nieuwe regeling voor kinderen in dagverblijven, die per 1 januari was ingegaan.

Februari 1970

• Januari-februari 1970: Oprichting van Dolle Mina-groepen in Arnhem, Deventer, Maastricht, Leeuwarden, Tilburg, Den Bosch, Eindhoven, Breda, Vught en Groningen.
• 7 februari 1970: Utrechtse actie bij psychiaters die een abortusrapport bespraken.
• 20 februari 1970: Dolle Mina’s werkgroep ‘Dubbele seksuele moraal’ deelt condooms uit aan leerlingen van de Huishoudschool en aankomend secretaresses van het opleidingsinstituut Schroevers.
• 20 februari 1970: Dolle Mina’s bezetten de redactie van het damesblad Margriet.
• 23 februari 1970: Tilburg Dolle Mina’s dringen de raadzaal binnen waar burgemeester en wethouders vergaderden.

Maart 1970

• maart 1970: Oprichting Dolle Mina in België: Antwerpen, Gent, Leuven en Brussel.
• 9 maart 1970: Arnhemse crèche-actie (met opnames voor de Duitse televisie).
• 14 maart 1970: Dolle Mina deelt op een vergadering van gynaecologen in Utrecht het beginselprogramma over abortus uit. Lancering van de de kreet ‘Baas in eigen Buik’.
• 22 maart 1970: Utrecht: actie in de Hervormde Janskerk.

April 1970

• 3 april 1970: Dolle Mina Zaandam voert een crèche-actie.
• 4 april 1970: In jeugdherberg Alteveer in Arnhem begint het eerste Dolle Minacongres. De aanwezigen formuleren doelstellingen.
• 15 april 1970: Dolle Mina Den Haag voert samen met kritische leraren en leden van de actiegroep ‘Kabouters’ actie tegen overvolle schoolklassen.
• 20 april 1970: AmsterdamBoldoot-actie, voor gelijk loon voor vrouwen.
• 22 april 1970: In Den Haag dringt Dolle Mina de herensociëteit De Witte binnen, onder de leuze ‘Zonder lid geen lid’.
• 25 april 1970: Dolle Mina Zwolle biedt condooms aan aan de Gemeenteraad van Kampen.
• 25 april 1970: Vijftig dolle Mina’s demonstreren in de hal van de nieuwe RAI in Amsterdam, bij de internationale huishoudbeurs. Onder het motto “Hoedt u voor de vergiftigers van het huishouden” delen ze papieren mondbeschermers uit.
• 29 april 1970: Jezus-Mina-aktie: Dolle Mina valt de gereformeerde synode in Lunteren binnen waar men een rapport over echtscheiding behandeldt.
• 30 april 1970: In Valkenburg demonstreren Dolle Mina’s bij de huishoudbeurs ‘Alles voor Eva’, en verspreiden een pamflet met de leus ‘Ook een vergulde kooi blijft een kooi’.
• 30 april 1970: ‘Penis-actie’ op de Dam in Amsterdam van de Dolle Mina werkgroep Dubbele Seksuele Moraal. Als tegenhanger van het vrouwelijk naakt in de omringende nachtclubs wordt een penis van papier maché onthuld, die tevens dienst kon doen als damestoilet. Er worden plaatjes met mannelijk bloot over vrouwelijk naakt geplakt en condooms uitgereikt. Eén mannelijke vrijwilliger blijkt bereid tot een striptease.

Mei 1970

• 1 mei 1970: Amsterdamse actie bij het Gemeentelijk Arbeids Bureau voor gelijk loon voor vrouwen.
• 1 mei 1970: Dolle Mina Utrecht voert actie tegen de ongelijke beloning van mannen en vrouwen.
• 5 mei 1970: Dolle Mina werkgroep ‘Ongehuwde moeders’ roept deze dag uit tot nationale kraakdag. Ze kraken een pand uit protest tegen de discriminerende woningtoewijzing voor ongehuwde moeders.
• 6 mei 1970: Dolle Mina Amsterdam gaat op bezoek bij de Amsterdamse Vroedvrouwenschool.
• 10 mei 1970: Dolle Mina Den Haag houdt de actie ‘Moederdag Zoethou(t)-dag’.
• 10 mei 1970: De dag wordt uitgeroepen tot ongehuwde moederdag, met de leus ‘Ongehuwde moeders zijn ook moeders’. Aan vrouwen in tehuizen voor ongehuwde moeders worden bloemen aangeboden.
• 11 mei 1970: Actie ‘Sla Munt uit je Schooltijd’, van de Dolle Mina werkgroep Opleiding/Opvoeding, om meisjes van 14 en 15 die erover denken te gaan werken, te stimuleren om door te leren. Op vier huishoudscholen in Amsterdam worden discussies gevoerd met leraren en leerlingen.
• 17 mei 1970: ‘Beter Brem dan Berm’. Dolle Mina Den Haag in het geweer tegen de aanleg van een verkeersweg dwars door het Zuid-Hollands duingebied.
• 23 mei 1970: Actie van Dolle Mina Eindhoven tegen gevaarlijke kinderspeelplaatsen.
• Mei 1970: Start ‘Broodje Mee’-project, dat overblijfmogelijkheden voor kleuters en kinderen op de lagere school wil bevorderen.

Juni 1970

• 7 juli 1970: Actie tegen wetsvoorstel van toenmalig minister Roolvink waarbij 35.000 in de huishouding werkzame meisjes geen verplichte vormingsdag wordt toegekend.

Augustus 1970.

• 26 augustus 1970: Amsterdam: Solidariteitsactie met de Amerikaanse vrouwen die op deze dag een staking hebben georganiseerd.
• Najaar 1970: Actie tegen de volkstelling.

Oktober 1970

• 10 oktober 1970: Propagandaoptocht in Amsterdam voor het gebruik van de anticonceptiepil.
• 14 november 1970: Dolle Mina Amsterdam vraagt Sinterklaas aandacht voor Stimezo, de in 1969 opgerichte Stichting voor Medische verantwoorde Zwangerschapsonderbreking.
• November 1970: Dolle Mina voert overal in het land actie voor de abortuskliniek Stimezo, door appels te verkopen en leuzen te verkondigen over het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen.
• November 1970: Publicatie van het zwartboek ‘Dolle Mina Klaagt Aan’ waarin vrouwen hun persoonlijk verhaal over abortus vertellen. Alle huisartsen in Amsterdam ontvangen het. Tegelijkertijd worden er stickers met de tekst ‘De arts wikt, de vrouw beschikt’ op deuren van huisartsen geplakt.
• 9 november 1970: Tweedaagse voorlichtingsactie ‘Op de Vrouw Af’, in samenwerking met Man Vrouw Maatschappij, Nationale Vrouwen Beweging, NOS, Vara, damesblad Margriet, Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming (NVSH) en Centraal Wonen. In het land zijn 72 actiecentra opgericht, waar men terecht kan met vragen en zich op kan geven om mee te doen aan een actie of mee te werken in een werkgroep. De actie trekt veel bezoekers, vrouwen én mannen, en werd uitgebreid besproken in de landelijke pers.
• 18 november 1970: Crèchedemonstratie in Den Haag samen met Man Vrouw Maatschappij en de Nationale Vrouwen Beweging.

1971

• januari 1971: Handtekeningenactie voor Angela Davis, een zwarte Amerikaanse activiste die vervolgd werd wegens moord.
• Januari 1971: Dolle Mina bestaat een jaar. Boottocht door Amsterdamse grachten in gezelschap van de Amerikaanse feministe Betty Friedan uit protest tegen het abortusbeleid van regering en artsen: ‘Artsen houden de boot af’.
• Januari 1971: Fakkeloptocht naar standbeeld Wilhelmina Drucker.
• 17 en 18 april 1971: Ideologiecongres in Vught: de discussie over het radicaalfeminisme bereikt een hoogtepunt.
• Mei 1971: Verkiezing ‘Mister Dienstweigeraar’: niet om vrouwen, op grond van gelijke rechten, ook tot militaire dienst te verplichten, maar om mannen de keus te geven om te weigeren.
• 3 augustus 1971: Actie tegen kabinet-Biesheuvel.

1972

• 15 en 16 januari 1972: Vormingsweekend op de Volkshogeschool ‘Het Witte Huis’ te Borne, met als thema ‘De vrijheid van de vrouw’.
• 19 februari 1972: Massale demonstratie voor een vrije abortus in Utrecht.
• 15 april 1972: Start van een huifkartocht door Nederland, als actie tegen de wetsvoorstellen over abortus. Onderweg gaf men voorlichting over abortus en werden er handtekeningen verzameld.
• 1 mei 1972: Schoolproject in een arbeiderswijk: Actie ‘Meisjes Let Op‘ in Nijmegen.
• 12 mei 1972: Einde huifkartocht. Bijvalsbetuigingen worden aan kamerleden aangeboden, minister Biesheuvel krijgt het logboek van de huifkartocht.
• 12 mei 1972: Schoolproject in Nijmeegse arbeiderswijk.
• 27 en 28 mei 1972: Landelijke scholingsbijeenkomst in Amsterdam. Thema: radicaal feminisme.
• 9 juni 1972: Start mobiele tentoonstelling met de diaserie ‘Dat mens en d’r man’.
• november 1972: Actie tegen Utrechtse HEMA-directie, die een zwangere vrouw ontsloeg.

1973

• 31 maart-1 april 1973: Studieweekend in Bunnik. Thema: plaats van Dolle Mina binnen feministische beweging.
• 28 april 1973: Vierde Dolle Mina-congres, gehouden in Utrecht. Lancering ‘Werkende Wijvenplan’.
• 1 mei 1973: Start ‘Werkende Wijvenplan’.
• Zomer 1973: Acties ter ondersteuning van de Optilon-vrouwen.
• Augustus 1973: Ombudsvrouw gaat van start.
• Oktober 1973: Instelling Rode Vuistprijs, voor het beste kinderboek.
• Oktober 1973: Start Kinderziektenplan van de werkgroep ‘Alleenstaande Ouders’, Amsterdam. Eisen waren a) een voorziening die het mogelijk maakt om bij ziekte van kinderen een aantal doorbetaalde vrije dagen op te nemen en b) de mogelijkheid krijgen om gebruik te maken van gezinsverzorging.

1974

• 1974: Oprichting van de stichting Uitgeverij Dolle Mina in Den Haag.
• Januari 1974: Amsterdam: actie voor vrijlating van ‘de drie Maria’s’ in Portugal
• 28 februari 1974: Amsterdam en Dordrecht: Aanbieding van een bos Judaspenning aan de voorzitter van het CNV, bij de uitreiking van de Wilhelmina Druckerprijs door het damesblad Libelle aan vijf Optilon vrouwen.
• 24 maart 1974: Landelijke discussiedag in Utrecht over de vraag: ‘Moeten alle vrouwen werken om te emanciperen?’
• 1 mei 1974: Verschijningsdatum van het boekje ‘Rebelse Meiden Blijven Strijden’, uitgave van de stichting uitgeverij Dolle Mina.
• 16 mei 1974: Nijmegen Oprichting van de projectgroep Emancipatie en Socialisme op het Derde Wereldcentrum.
• 23-25 mei 1974: Emancipatieweekend.
• 8 juni 1974: Congres in Utrecht. Voorstel om het Werkende Wijvenplan prioriteit te geven wordt aangenomen.
• 29 juli 1974: Dolle Mina’s demonstreren, verkleed als zaadcellen, voor de residentie van de Pauselijke Internuntius in Den Haag, tegen het verbod op voorbehoedsmiddelen in de pauselijke encycliek Humanae Vitae.
• 4 september 1974: Betoging op het Binnenhof in Den Haag en bezoek aan premier Den Uyl.
• 30 oktober 1974: Abortusdemonstratie op het Binnenhof, in samenwerking met Man Vrouw Maatschappij, uit protest tegen het anti-abortusbeleid van de minister van Justitie, van Agt (Katholieke Volkspartij, later opgegaan in CDA).
• Oktober-december 1974: Dordrecht: Cursus ‘Vrouwen in deze maatschappij’.

1975

• 1975: Actie bij de opening van ‘het Jaar van de Vrouw’ door koningin Juliana: een aantal maandverbandjes worden uitgerold, met de tekst ‘Jaar van de Vrouw is doekje voor het bloeden’. Bij de Ridderzaal worden boekjes uitgedeeld ter gelegenheid van de manifestatie ‘Nederland en het Jaar van de Vrouw’.

1976

• 1976: Oprichting van de werkgroep Clitoridectomie. Twee brochures zien het licht en er worden lezingen gehouden.

1977

• 1977: In Amsterdam komt een brochure over clitoridectomie uit.

1978

• 1978: In Nijmegen en Amsterdam vindt de geldstempelactie plaats. Leuzen: ‘Abortus vrij’ en ‘Vrouw beslist’.

Geografische weergave

Op deze plekken in Nederland hebben Dolle Mina’s in de jaren 70 ludieke acties uitgevoerd om positie van vrouwen in de sanmenleving te verbeteren. Toon in Google maps

Foto: Dolle Mina demonstratie Ongehuwde moederdag, © Eva Besnyö / Maria Austria Instituut, 1970, collectie IAV-Atria