Het hoogste streven

Op 8 september 1995 vond te Sappemeer, geboorteplaats van Aletta Jacobs, de première plaats van de film ‘Het hoogste streven’, geregisseerd door Nouchka van Brakel. De titel kwam rechtstreeks uit Aletta’s leven. Haar vader – Abraham Jacobs – dicteerde zijn dochter een schrijfoefening: “kennis vergaren en ten algemene nutte aanwenden, moet het hoogste streven zijn“.

Ik wil wat meer over je te weten komen …
De film werd druk besproken, niet alleen door de inhoud, maar zeker ook door zijn bijzondere vorm: een docudrama. Het leven van Aletta werd uitgebeeld in zwart-wit scènes. Van Brakel koos ervoor om door middel van een verteller historische vragen te stellen aan historische personages. Aan het begin van de film horen we de regisseur zeggen: “Ik wil wat meer over je te weten komen. Echt uitnodigend is je oogopslag niet. Toch ga ik het proberen“. Deze benadering schiep afstand.

kennis vergaren en ten algemene nutte aanwenden, moet het hoogste streven zijn

Door deze afstand kon Nouchka van Brakel veel informatie kwijt over het leven van Aletta Jacobs: de seksuele voorlichting die ze gaf, haar strijd voor het vrouwenkiesrecht, de aandacht voor de positie van vrouwen en uiteraard haar inzet voor vrede. Door de film leer je niet alleen de hoofdpersoon kennen, maar je krijgt ook inzicht in een vervlogen tijdperk.
De film kwam tot stand dankzij de inspanningen van de Stichting Aletta Jacobs, speciaal voor dit doel opgericht door Iekje Smit en Margriet Eilering.

“Zij speelt net niet nors genoeg …”
De rol van Aletta Jacobs werd vertolkt door twee actrices. Het grootste deel van de rol van Aletta werd gespeeld door Luutgard Willems. De kritiek over haar: “Zij speelt net niet nors genoeg, voor een vrouw die volgens ooggetuigen nooit glimlachte, niet van kinderen hield en eerder marcheerde dan liep (..)”. Voor de rol van de oudere Aletta tekende de 83-jarige Henny de Swaan.

Met ‘Het hoogste streven’ werd de oude wens vervuld van het oude Dr. Aletta Jacobs Filmfonds, dat zo graag een filmisch monument voor Aletta Jacobs wenste.
Fragmenten uit de film Aletta Jacobs Het hoogste streven

Aletta Jacobs : het hoogste streven, Nederland, 1995

Productie: Elly Klaassen en Stienette Bosklopper
Regie: Nouchka van Brakel
Scenario: Nouchka van Brakel, Eugenie Jansen en Digna Sinke
Camera: Nils Post
Geluid: Huub Nijhuis
Montage: Nichiel van Jaarsveld, Eugenie Jansen
Muziek: Boudewijn Tarenskeen
Met: Luutgard Willems, Hans Kesting, Max Arian
Duur: Zwart-wit, 65 minuten
Distributie: Cinemien

Bij de film verscheen het boekje Aletta Jacobs : Het hoogste streven : interviews en achtergronden, samengesteld door Iekje Smit en Anja Weert (Collectie IAV – Atria)